Temperli cam hakkında oldukça fazla soru gelmektedir. Temper sözlük anlamı olarak her ne kadar "öfke" olarak açıklanmış ise de cam sektöründe "kırılmaya dayanıklı" anlamında kullanılmaktadır. Normal camlardan daha dayanıklı ve daha güvenli olan temperli camlar hakkında sizler daha fazla bilgi vermek isteriz.
Temperli Cam (Temperlenmiş Cam) Nedir?
Bir diğer adı güçlendirilmiş cam ya da güvenlik camı olan bu cam çeşitleri, normal camlara kıyasla kırılmaya daha fazla dayanıklıdır. Normal camlar kırılma sonrası keskin parçacıklara ayrılıp yaralanmalara neden olabilir. Temperli camlar ise kırıldıklarında küçük ve keskin olmayan parçalara ayrılırlar. Bundan dolayı yaralanma riski en aza indirgenmiş olur. Temperli camlar, eşit kalınlıktaki normal camlara göre yaklaşık 5 kat daha dayanıklıdır. Isıya dayanıklılığı da normal camlara göre daha fazladır.
Temperli Cam Nasıl Üretilir?
Temperleme işlemi, bu işleme özel ısıtma sistemleri ile camların 600°C – 650°C arasındaki sıcaklıklara getirilip ani olarak hava ile soğutulmasıdır. Sıcaklığın azalması ile birlikte yüzey sertleşir. Önce dış kısımların, daha sonra da iç kısımların soğumasıyla camın yüzeylerinde basınç, camın iç kısmında ise çekme gerilmeleri oluşur.
Camlar, temperli cam haline geldikten sonra üzerinde kesme, taşlama, talaş kaldırma işlemleri yapılamamaktadır. Yapılan ısıl işlemler camın hacmini, rengini, berraklığını ve kimyasal yapısını değiştirmez.
Temperlenme işleminden geçen cam 300°C ısıl şoka dayanabilirken, temperlenmemiş cam yaklaşık 40°C ısıl şoka uğradığı zaman kırılabilmektedir.
Temperlenmiş camların mekanik olarak test edilmesinde “Yüksekten Bilye Düşürme Deneyi” uygulanmaktadır. Temperlenmiş 6 mm bir cam 2 metre yükseklikten düşürülen, 500 gram ağırlığındaki bir çelik bilyenin etkisi ile kırılırken, temperlenmemiş normal cam aynı deneyde 30 cm. yüksekten düşen aynı ağırlıkta bilye ile kırılmaktadır.
Tam temperlenmiş camlar haricinde , kısmi temperlenmiş camlar da dış zorlamalar ve ısıl gerilmelere karşı dayanıklıdır. Kısmi temperleme, tam temperlemedeki gibi aynı fırınlarda ve aynı sıcaklık derecelerinde gerçekleştirilir. Bu işlemdeki tek fark soğutmanın nispeten daha yavaş yapılmasıdır. Daha yavaş soğutulan camların yüzeyindeki ön gerilmesi daha az, kırılma riski de daha düşüktür. Kısmi temperlenmiş camlar, kırılma anında daha büyük parçalara bölünmesi, camların doğrama boşluğunda kalabilmesi ve kırılma risklerinin daha düşük olması nedeniyle, giydirme cephelerde tam temperlenmiş camlar tercih edilmektedir.
Temperli Cam Nerelerde Kullanılır?
Binaların dış cephesinde kullanılan camlarda,
Fırın kapaklarında,
Araç camlarında,
Duş ve küvet camlarında,
Sehpa ve masa camlarında,
Cam korkuluklarda,
Cam mobilyalarda,
Tabaklarda ve pişirme tepsilerinde kullanılmaktadır.